รางจืด สมุนไพรคู่บ้านของคนไทย มักถูกกล่าวขานถึงสรรพคุณในการ “ล้างพิษ” แต่ความเชื่อนี้เป็นจริงมากน้อยแค่ไหน ? เราจะพาทุกท่านมาไขข้อข้องใจไปพร้อม ๆ กัน
รางจืด คืออะไร ?
รางจืด (Thunbergia laurifolia) เป็นสมุนไพรฤทธิ์เย็น จัดอยู่ในประเภทไม้เลื้อย และมีชื่อเรียกที่หลากหลายตามท้องถิ่น ไม่ว่าจะเป็น ยาเขียว (ภาคกลาง), น้ำแน่ (ภาคอีสาน), รางเย็น (ยะลา), ดุเหว่า (ปัตตานี) ส่วนที่นิยมนำมาใช้เป็นยาคือ เถาและใบ รางจืดเป็นสมุนไพรล้างพิษที่อยู่คู่กับคนไทยมาแต่โบราณ
ดังนั้น รางจืด จึงเป็นสมุนไพรที่ใช้ล้างพิษได้จริง ซึ่งจะใช้ในการล้างพิษที่มีการสะสมในร่างกายมาเป็นเวลานาน และยังมีสรรพคุณอีกมากมายนอกจากการล้างพิษอีกด้วย
สรรพคุณของรางจืด
- ช่วยถอนพิษจากสารเคมี เช่น พิษจากยาเบื่อ ยาฆ่าแมลง พิษจากสารโลหะหนัก เช่น แคดเมียม ที่อาจพบในฝุ่น PM 2.5
- ช่วยบรรเทาอาการลงแดงจากยาเสพติด เช่น อาการกระวนกระวาย นอนไม่หลับ ต้านพิษสุราหรือล้างพิษหลังดื่มแอลกอฮอล์
- ช่วยลดอาการแพ้ – รางจืดมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ และต้านฮิสตามีน ซึ่งอาจช่วยบรรเทาอาการแพ้ต่าง ๆ จากผื่นคันหรือลมพิษ
- ช่วยลดพิษจากสัตว์กัดต่อย – ใช้รางจืดในการประคบหรือทาบริเวณที่ถูกแมลงสัตว์กัดต่อย เพื่อบรรเทาอาการปวด บวม อักเสบ
- ลดไข้ แก้ร้อนใน – ตามตำรายาไทย รางจืดมีฤทธิ์เย็น จึงมีการใช้เพื่อลดไข้และดับกระหาย
รางจืดเหมาะกับใครบ้าง ?
- ผู้ที่เผชิญกับสารพิษในชีวิตประจำวัน เช่น ฝุ่น PM 2.5 ควันจากรถยนต์ หรือสารเคมีในอาหาร
- ผู้ที่ต้องการล้างพิษหลังดื่มแอลกอฮอล์
- ผู้ที่รู้สึกอ่อนเพลียหรือมีอาการแพ้สารเคมี
ข้อควรระวังสำหรับการใช้รางจืดคือ ไม่ควรทานรางจืดแบบเดี่ยว ๆ ควรใช้ตามตำรับยา เพราะรางจืดมีฤทธิ์เย็น การรับประทานในปริมาณมากอาจทำให้ร่างกายเย็น และเป็นไข้ได้ง่าย
หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ อวตารคลินิกยินดีให้คำปรึกษา โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เน้นการรักษาแบบตรงจุดโดยใช้สมุนไพรไทยขึ้นตำรับ
แหล่งที่มา : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), มูลนิธิ หมอชาวบ้าน, หมอต้น นิพันธ์พงศ์ พานิช
