หลายคนอาจติดนิสัยการเลื่อนปลุก คิดว่าแค่ขออีก 5-10 นาที เพื่อให้ร่างกายได้นอนต่ออีกนิด จะได้ตื่นมาสดชื่น แต่ความจริงแล้วนี่คือการทำร้ายร่างกายและสมองแบบไม่รู้ตัว
เกิดอะไรขึ้นกับร่างกายเมื่อเลื่อนปลุก?
เมื่อนาฬิกาปลุกดังขึ้น
ร่างกายจะเริ่มส่งสัญญาณเตรียมพร้อมที่จะตื่นนอน ฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) เริ่มหลั่ง เมลาโทนินเริ่มลดลง เพื่อให้ร่างกายเตรียมพร้อมสำหรับวันใหม่
แต่เมื่อกดเลื่อนปลุก
จากสมองที่เตรียมพร้อมสำหรับการตื่น กลับถูกบังคับให้เริ่มวงจรการนอนใหม่อีกครั้ง และด้วยเวลาเพียง 5-10 นาที ร่างกายจะไม่สามารถเข้าสู่ช่วงการหลับลึกได้ แต่มักจะเข้าสู่ช่วงการหลับตื้น ซึ่งเป็นระยะที่ถูกปลุกให้ตื่นได้ง่ายที่สุด
เมื่อนาฬิกาปลุกดังซ้ำ
ร่างกายจะถูกปลุกให้ตื่นขึ้นจากวงจรการนอนที่ยังไม่สมบูรณ์ ทำให้เกิดภาวะที่เรียกว่า Sleep Inertia หรือภาวะงัวเงียหลังตื่นนอน ส่งผลให้เมื่อตื่นขึ้นจะรู้สึกมึนงง ไม่สดชื่น เพราะร่างกายยังคงมีสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับการนอนหลงเหลืออยู่
อันตรายจากการเลื่อนปลุกเป็นประจำ
- รู้สึกง่วง มึนงง สมองเบลอ
- อารมณ์แปรปรวน หงุดหงิดง่าย
- สมาธิลดลงตลอดทั้งวัน ความจำแย่ลง เนื่องจากสมองส่วนฮิปโปแคมปัสทำงานหนักขึ้น
- เพิ่มความเสี่ยงต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด เนื่องจากการเลื่อนปลุกจะกระตุ้นระบบประสาทซิมพาเทติกให้ทำงานหนักขึ้น ทำให้หัวใจเต้นเร็วและความดันโลหิตสูงขึ้นฉับพลัน ซึ่งเป็นอันตรายต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด
เคล็ดลับตื่นอย่างไรให้สดชื่น
- ตั้งนาฬิกาปลุกเวลาเดียว – เพื่อป้องกันการรบกวนวงจรการนอนของร่างกาย
- วางนาฬิกาปลุกให้ไกลตัว – เพราะเป็นการกระตุ้นให้ร่างกายได้เคลื่อนไหวและตื่นตัว
- หมุนข้อเท้า ยืดเหยียดฝ่าเท้า – เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนเลือดและส่งสัญญาณให้ร่างกายพร้อมเคลื่อนไหว
- เข้านอนและตื่นนอนให้เป็นเวลา – การสร้างวินัยในการนอนโดยเข้านอนและตื่นในเวลาเดิมทุกวัน จะช่วยปรับสมดุลวงจรการนอนหลับ ทำให้ตื่นง่ายและสดชื่นขึ้น
ดังนั้น การเลื่อนปลุก ไม่ได้ช่วยทำให้สดชื่นขึ้น แต่กลับเป็นการทำร้ายสุขภาพโดยที่เราไม่รู้ตัว ทำให้เริ่มต้นวันด้วยความอ่อนเพลีย และอารมณ์ไม่แจ่มใส
ถึงเวลาบอกลาการเลื่อนปลุกในวันนี้ เพื่อทวงคืนเช้าวันใหม่ที่มีประสิทธิภาพให้กลับคืนมา
หากมีข้อสงสัยหรือกังวลเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพสามารถเข้ามาปรึกษากับเราได้ที่ Avatar Clinic การแพทย์แผนไทย ยินดีให้คำปรึกษาครับ 🩺
อ้างอิง : hellokhunmor, Mahidol Channel, Chula Communication Center (CCC)
